సంగతులూ,సందర్భాలూ….

జూన్ 16, 2017

ఆపాతమధురం: ‘కారుణ్య’ వాణి

మంచి తెలుగు పాటల గురించి తపించే నాలాంటి వాళ్ళందరికీ మంచి ఊరట. కారుణ్య కొత్త పాటతో వచ్చాడు, పైగా తనే తయారు చేసుకొచ్చాడు. చాలా మందిలాగే నేనూ చాలా రోజులనించి ఇతని గాత్రంలో ఒక మంచి పాటకోసం చూస్తున్నాను. మంచి తెలుగుపాటకుండాల్సిన లక్షణాలు అన్నీ కలగలిపి పట్టుకొచ్చిన మిక్చర్ పొట్లం లాగా ఉందీ పాట. సినిమా సంగీతం అభ్యసించేవాళ్ళకైతే వర్క్డౌట్ ఎగ్జాంపుల్ లాంటిదనుకోండి. భారతీయ సంగీతం ఆధారంగా చేయబడినా ఇళయరాజా లాగ పాశ్చాత్య వాద్యాలని చక్కగా వాడుకున్నాడు. గాత్రానికి ముందు వెనకా వినిపించే వాద్యసంగీతం అతి మనోహరంగా అందరినీ ఆకట్టుకునేలాగ ఉంది. కష్టపడి మంచి పాటనిచ్చినందుకు కారుణ్యకి నా ధన్యవాదాలు.

గౌరీ మనోహరా, కీరవాణా లేక మరొకటా అనే అలోచనలు పక్కనపెడితే ఇది చక్కని కారుణ్య వాణి. ఈ పాట ద్వారా కారుణ్య సంగీత సాహిత్యలలో తనకున్న అభిరుచిని అందరికీ మరోసారి చాటాడు. తెలుగు యువతరానికి ఒక ఆదర్శగాయకుడిగా తన ఉనికిని చాటుకున్నాడు. ఇప్పుడైనా సినీపరిశ్రమ తనని ప్రోత్సహించాల్సిన స్థాయిలో ప్రోత్సహిస్తుందని ఆశిద్దాం.

సాహిత్యం గురించి ఇక్కడ కొంచెం – అచ్చతెలుగు సాహిత్యం, అందంగా ఉంది. ఐతే  రంధ్రాన్వేషణే కానీ, కొన్ని కొన్ని ప్రయోగాలు ఇంకా బావుండొచ్చేమో అనిపించింది:
– నిదురలోనైనా కలల వీధుల్లో విహరించ బోకే అలా: వాక్య నిర్మాణం?
– ప్రణయరాగాలు నాలో జ్వలించాయి: జ్వాలలు జలిస్తాయి, రాగాలు కాదుగా?

తెలుగు సంగీతసాహిత్యాభిమానులందరూ తప్పకుండా వినండి, ప్రోత్సహించండి.

*కొత్తవారికోసం:ఆపాతమధురం,  ఆపాతమధురం(కొనసాగింపు…),  శారదా….!,  ఆపాతమధురం – 3

 

 

 

మార్చి 6, 2010

ఆపాతమధురం…4(రీతిగౌళ రీతులు)

చా…లా రోజుల తర్వాత ఆమధ్య కూడలివైపు రాగానే “తెలుగు అభిమాని” గారి టపా కనపడింది. ఆయన అన్నట్టు, ఔను! రీతిగౌళ లో ఏదో లాక్కొచ్చే మాయ ఉంది! పండితపామరులనందరినీ కట్టిపడేసే శక్తీ ఉంది. అందుకే అలనాటి ఘంటసాల నుంచి ఈనాటి రహ్మాన్ వరకూ అన్నితరాల సంగీత దర్శకులనీ తన మాధుర్యంతో ముగ్ధుల్ని చేసి తన అందాలకి కొత్త నగిషీలు చెక్కించుకుంటూనే ఉంది.

నాకు తెలిసి సినిమా పాటల్లో ఈ రాగంలో వచ్చిన మొదటి పాట ఘంటసాల గారు స్వయంగా నటించి, తన ప్రియదైవానికి భక్తిగా సమర్పించుకున్న “శేషశైలావాస శ్రీవేంకటేశా…”.

“శ్రీదేవి వంకకు చిలిపిగా చూడకు….” అన్న చరణపు పాదంలోనే ఈ పాటమొత్తం అందం ఉంది అనిపిస్తుంది నాకు. అమితమైన చనువు, అంతకుమించిన ప్రేమ వీటికి తోడు కాస్త చిలిపితనం – వీటన్నింటిని కలిపి పలికించడానికి రీతిగౌళకి మించిన రాగం లేదనే కాబోలు ఘంటసాలగారు ఈ రాగంలో స్వరపరచారు. మధ్య మధ్యలో వినిపిచే జలతరంగంలాంటి వాయిద్యం చాలా హృద్యంగా ఉంటుంది ఇందులో. ఈ పాటని స్వరపరిచిన విధానం రీతిగౌళరాగంలోని సుబ్బరాయశాస్త్రి గారి ప్రసిద్ధ కీర్తన “జననీ నిన్నువినా దిక్కెవరమ్మా….” కి చాలా దగ్గరగా ఉంటుంది అనిపిస్తుంది నాకు.

ఐతే ఘంటసాలగారు ఈ రాగంలో ఇంకే పాటలూ చేసినట్టు లేదు. దానికి కారణం బహుశా ఈ రాగంలో వైవిధ్యం చూపించడం కష్టమని కావచ్చు. కానీ సంగీతంలో ఇళయరాజాకి అసాధ్యమంటూ ఉండదు కదా! బాలు,ఇళయరాజాల ద్వయం ఈ రాగంలో చూపించిన అందాలు అద్వితీయం అని చెప్పచ్చు. స్వాతిముత్యం చిత్రంలోని “రామా కనవేమిరా….” అన్న పాటతో జరిపించిన సీతాస్వయంవరం ఎంత అందమైనది!

అయితే, స్వచ్చమైన రీతిగౌళలో ఒక కీర్తనలాగ స్వరపరచిన ఈ కింది తమిళపాట ఒక ఆణిముత్యం. అన్నట్టు సుమలతతో పాటు ఇందులో నటించినది కుర్రవయసులో ఉన్న రఘువరన్‌ట!

మరి ఇళయరాజా స్వరానికి మంగళంపల్లి వారే పాడితే!

ఏ మాటకి ఆ మాటే చెప్పుకోవాలి, రీతిగౌళ అనగానే నాకు గుర్తొచ్చేది రహ్మాన్ స్వరపరిచిన “అందాల రాక్షసివే …” అన్నపాటే. బహుశా అది మాతరం పాట అవ్వడం వల్ల కావచ్చు. మురళీగానానికి ఘట వాయిద్యాన్ని జోడించి ప్రారంభించి అద్భుతమైన వాయిద్యమేళనంతో మనసుని మైమరిపించే వింటేజ్ రహ్మాన్ బాణీ ఇది. “చిలకా! రామచిలకా…..” – బాలూకి వందనాలు!

అలాగే, బహుశా ప్రస్తుత కాలేజీ విద్యార్ధులకి అనంతపురం చిత్రంలోని ఈ పాటే ఎక్కువగా నచ్చుతుందేమో!నాకు మాత్రం ఈ పాటలో ఏదో కాస్త లోపం ఉందనిపిస్తుంది… 🙂

కర్ణాటక సంగీతంలోని రక్తిరాగాలలో రీతిగౌళ ముందువరసలోని రాగం. నాకు తెలిసి హిందుస్తానీ సంగీతంలో సమాన లక్షణాలున్న రాగం లేదు. ఈ రాగ ఆరోహణ, అవరోహణలు:

స గ రి గ మ ని ద మ ని ని స
స ని ద మ గ మ ప మ గ రి స

చూసారా ఎన్ని వంకరలున్నాయో! ఈ వక్రాలే ఈ రాగానికి అందం. ముఖ్యంగా “ని ని స”, “ని ద మ ని ని స” వంటి ప్రయోగాలు ఈ రాగాన్ని ఇట్టే కనిపెట్టగలిగేలా చేస్తాయి. ఒక్కసారి “చిలకా! రామచిలకా” విని చూడండి మళ్ళీ.
శాస్త్రీయ సంగీతంలో ఈ రాగాన్ని బాగా ప్రాముఖ్యంలోకి తెచ్చింది త్యాగరాజస్వామేనని చెప్పాలి. నన్ను విడచి కదలకురా, ద్వైతము సుఖమా…అద్వైతము సుఖమా, రాగరత్నమాలికచే….లాంటి అద్భుతమైన కీర్తనలెన్నో స్వరపరిచారు ఈ రాగంలో. పైన ఉదహరించిన సుబ్బరాయశాస్త్రి గారి కీర్తన కూడా చాలా ప్రాముఖ్యం పొందినదే. రీతిగౌళ రాగంలోని శాస్త్రీయ సంగీతాన్ని ఇక్కడ వినచ్చు.

*కొత్తవారికోసం:ఆపాతమధురం,  ఆపాతమధురం(కొనసాగింపు…),  శారదా….!,  ఆపాతమధురం – 3

సెప్టెంబర్ 19, 2007

హేపీ డేస్ – పాటల పరిచయం

తెలుగునాట మిగిలిన ఏకైక కళ సినిమా అంటూ వాపోయాడు రాకేశ్వరుడు ఈమధ్యే. ఐతే, ఈ సినిమా అనేది 64 కళల సమ్మేళనం అన్న విషయం తెలియని వాళ్ళందరూ సినిమాలు తీస్తుండడమే పెద్ద సమస్య అనిపిస్తుంది నాకు. తెలుగుసినిమా ప్రపంచంలో ప్రస్తుతం ఈ విషయాన్ని కాస్త వంటబట్టించుకున్నది శేఖర్ కమ్ముల అనిపిస్తుంది. సినిమాకి సంబంధించిన వేరే విషయాల గురించి నాకు పెద్దగా తెలియదు కానీ, సంగీతం విషయంలో మాత్రం తన ఉత్తమ అభిరుచిని శేఖర్ తన సినిమాల ద్వారా ప్రకటిస్తూనే ఉన్నాడు. ఆనంద్, గోదావరి – ఈ రెండు సినిమాలకీ సంగీతం అందించిన రాధాకృష్ణన్ శాస్త్రీయంగా సంగీతం నేర్చుకున్నవాడు. భారతీయ సంగీతం ఆధారంగా శాస్త్రీయ సంగీతపు రాగాలని వాడి మంచి సంగీతం అందించాడు. (more…)

సెప్టెంబర్ 15, 2007

వానపాటులు

మొన్న రాత్రి మా ఊళ్ళో ఎడతెగని వర్షం. నేను ఇంటికి చేరుకున్నాకే మొదలవ్వడంతో నేను చాలా ఆస్వాదించాను. చదువరిగారు చెప్పినట్టు చీమచతురత  చూసి కాదులెండి. నాకిష్టమైన వానపాటని గుర్తు చేసుకుంటూ.  (more…)